Autistische kinderen vinden hun draai bij speciale zwemgroep
Talje Dijkhuis over Special Swim: ‘Het is mooi dat we als ZPC Amersfoort deze doelgroep een sportplek kunnen bieden waar zij tot hun recht komt’.
Foto: Utrechtse Sportkrant
Bij Special Swim zijn kinderen met autisme op hun plek. Onder leiding van zwemtrainster Talje Dijkhuis leren ze niet alleen hun zwemtechniek te verbeteren maar ontwikkelen de deelnemers zich ook op het sociale vlak. En dat alles in een prikkelarme omgeving: het doelgroepenbad in Amersfoorts sportcomplex Amerena.
Talje Dijkhuis.
Foto: privé bezit
Het is vaste prik. Wekelijks op de dinsdagavond hebben de jeugdige zwemmers van Special Swim in het doelgroepenbad van de Amerena het rijk alleen. En wel drie kwartier lang. ‘Voor kinderen met autisme voelt het even fijn als rustgevend dat ze afzonderlijk in een kleine groep kunnen trainen, apart van andere trainingsgroepen, want dat zou alleen maar voor teveel prikkels kunnen zorgen’, weet Dijkhuis.
De betrokken trainster kenschetst Special Swim, in 2012 gestart door Jan Hardeman van ZPC Amersfoort, het liefst als een zwemgroep voor kinderen die extra aandacht nodig hebben. ‘Over het algemeen melden er zich kinderen die bij andere sportclubs niet hun draai konden vinden. Vanwege een overvloedig prikkelbare omgeving ofwel andere redenen die voor hen als niet prettig wordt ervaren. Zoals gebrek aan persoonlijke aandacht. Gezien onze kleine deelnemersgroep krijgen ze die bij ons beslist.’
Langer blijven
Bij Special Swim - onder de vlag van zwem- en waterpoloclub ZPC Amersfoort - trainen maximaal 10 kinderen in de leeftijd van 8 tot 14 jaar. Hoewel de leeftijdsgrens van 14 jaar niet streng wordt gehanteerd, stelt Dijkhuis. ‘Ik heb momenteel drie jongens in de groep die al vijftien zijn en die mogen best nog wat langer blijven als ze willen. Vorig jaar had ik zelfs een deelnemer die tot zijn twintigste is gebleven – ja, die vond het zó leuk. Maar dat is uitzonderlijk hoor, want de praktijk leert dat het merendeel van de deelnemers zo rond hun vijftiende andere interesses krijgt en stopt. Nee, we hebben geen wachtlijst.’
Anders dan reguliere zwemgroepen wordt er bij Special Swim niet naar het zwemmen van wedstrijden toegewerkt. Dijkhuis: ‘Dat zou voor deze doelgroep te belastend zijn. Bij ons leren de deelnemers in de eerste plaats beter zwemmen. Tegelijkertijd hebben we aandacht voor hun sociale ontwikkeling.’
Dijkhuis is voormalig waterpoloster en verbond zich zes jaar geleden als trainster aan Special Swim. Ze werkt volgens een vast stramien. ‘Structuur is belangrijk bij deze doelgroep. Net als een duidelijke communicatie. Voorafgaand aan een training vertel ik altijd wat we gaan doen zodat de groep weet wat hen te wachten staat. Dat creëert rust in het hoofd.’
‘We trainen steevast in drie blokken’, vervolgt Dijkhuis. ‘In het eerste blok, na de warming-up, ligt de nadruk op zwemslagen, schaven we aan de techniek en werken de deelnemers tegelijkertijd aan hun motorische ontwikkeling. In blok twee doen we vervolgens bepaalde oefeningen met spelmaterialen, veelal in groepjes van twee of drie. Hierdoor worden ze uitgedaagd om samen te werken, om te communiceren met elkaar. Ja, dan komt het sociale aspect om de hoek kijken.’
‘Ten slotte sluiten we af met een blokje waar ze iets voor zichzelf kunnen doen. Wat je dan ziet? De een kiest ervoor om een baantje te zwemmen, de ander doet een spelletje of gaat simpelweg relaxen op de kant, het is allemaal goed. De keuze is aan hen. Het is belangrijk dat ze de les naar eigen tevredenheid afsluiten.’
Ontwikkeling
‘Wat mij dit brengt?’ herhaalt Dijkhuis de vraag. Over het antwoordt hoeft ze niet lang na te denken. ‘Het geeft me enorm veel plezier om deze doelgroep te trainen. Wat ik vooral mooi vind om te zien is los van dat de kinderen betere zwemmers worden, dat ze zich op het sociale vlak ontwikkelen. Ik zie schuchtere kinderen geleidelijk ontluiken. Ik zie kinderen die met de jaren oog hebben voor elkaar en elkaar ook daadwerkelijk vinden. Verder zie ik blijdschap en veel plezier. Het is mooi dat we als ZPC Amersfoort deze doelgroep een sportplek kunnen bieden waar zij tot hun recht komt. Als de kinderen genieten, geniet ik ook.’
Dijkhuis stipt ten slotte aan dat de aanvangstijd van de training elke dinsdagavond klokslag 18.00 uur is. Ook dat is vaste prik. Dijkhuis met een lach: ‘Structuur hè, daar is deze doelgroep gebaat bij.’
Passievolle waterpoloster. Betrokken trainster.
Dol op zwemwater. Waterrat pur sang. Talje Dijkhuis is van jongs af aan betoverd door het zwemwater. Ze begon te zwemmen bij De Vuursche in Baarn, maar maakte op haar tiende kennis met waterpolo, ook bij De Vuursche. Ze was meteen verkocht. Dijkhuis bleek over talent te beschikken, speelde zich in Jong Oranje en in het Nederlands waterpoloteam.
Gedurende haar carrière speelde ze op het hoogste competitieniveau in Nederland, bij De Vuursche, Polar Bears (Ede), Brandenburg (Bilthoven) en het Amersfoortse AZ &PC (nu ZPC Amersfoort). Ook speelde ze in Frankrijk bij Union Saint Bruno in Bordeaux – eveneens op het hoogste niveau. Dijkhuis: ‘Daar heb ik een geweldige tijd gehad. Waterpolo is altijd mijn grootste passie geweest, het is een van de mooiste sporten die er is.’
Dijkhuis – in het dagelijks leven marketing- en communicatiemanager bij Kenniscentrum Sport & Bewegen - was jarenlang actief als waterpolotrainster bij verschillende jeugdteams in de regio. Zelf is de inwoonster van Terschuur niet meer actief als waterpoloster, wel zwemt ze nog wedstrijden bij de masters.
Het zwemwater kan haar nog altijd bekoren.